Και πάλι η Κάλυμνος …ξεχωρίζει
Της Ελένης Τσουλφά
Για άλλη μια χρονιά η τουριστική περίοδος στην Ελλάδα ξεκίνησε για τα καλά. Για το νησί μας , μάλιστα, λόγω των αναρριχητών επισκεπτών, άρχισε πριν το Πάσχα. Όμως, η Κάλυμνος και πάλι είναι απροετοίμαστη. Οι δρόμοι προς τον Πάνορμο δεξιά και αριστερά βρόμικοι, τα μπλόκα στην είσοδο του λιμανιού αμετακίνητα, η φασαρία από την κίνηση αφόρητη, η καταπάτηση κανόνων οδικής κυκλοφορίας καθημερινότητα, η χωματερή να εξακολουθεί να καπνίζει όπως ο Βεζούβιος. Σε αντίθεση με τα γύρω νησιά Αστυπάλαια, Λειψοί, Πάτμος, Τήλος, Κως, Ρόδος, που προβάλλονται συνεχώς είτε για τα περιβαλλοντικά επιτεύγματά τους είτε για την καθαριότητα και αισθητική τους, εμείς συνεχίζουμε να είμαστε το νησί που δεν εξελίσσεται προς το καλύτερο αλλά προς το χειρότερο. Καταφέραμε και πάλι να ...ξεχωρίσουμε.
Πιθανόν, γιατί δεν έχουμε όλοι αντιληφθεί και επεξεργαστεί σε βάθος τα οφέλη του τουρισμού σε έναν φτωχό, μη παραγωγικό τόπο, όπως είναι το νησί μας, αλλά και πώς μπορεί ο καθένας μας με απλό τρόπο να συμβάλει στην άμεση αλλά και μακροπρόθεσμη ανάπτυξή του. Ίσως δεν είναι ευδιάκριτο ότι οι παραθεριστές δεν φέρνουν έσοδα μόνο στους ξενοδόχους και εστιάτορες. Με απλά λόγια τα χρήματα που εισπράττουν οι εργαζόμενοι στον τουριστικό κλάδο, στη συνέχεια διαχέονται σε όλο το νησί. Στους οικοδόμους, στους μπογιατζήδες, στους υδραυλικούς και ηλεκτρολόγους, στους εμπόρους και παραγωγούς, στις αισθητικούς και κομμώτριες… Δηλαδή στον καθένα από εμάς. Και κυρίως στα παιδιά μας και τα εγγόνια μας, που θα έχουν περισσότερες πιθανότητες να βρουν δουλειά με μια ικανοποιητική αμοιβή στον τόπο τους και δε θα χρειαστεί να ξενιτευτούν.
Πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι πρώτοι και κύριοι υπεύθυνοι για το παραπάνω χάλι είμαστε όλοι εμείς οι κάτοικοι του νησιού. Στη συνέχεια θα επέρριπτα τις ευθύνες στο Δήμο Καλυμνίων, κυρίως για την ανοχή που δείχνει στις όποιες παραβάσεις των δημοτών, την παντελή έλλειψη προσπάθειας να ενεργοποιήσει συλλόγους, σωματεία και απλούς δημότες, ώστε να συμβάλουν στη βελτίωση του βαθμού καθαριότητας και ομορφιάς του τόπου μας και δευτερευόντως για τις παραλείψεις του.
Όμως, το να παραμένει κανείς σε διαπιστώσεις και επικρίσεις είναι άνευ ουσίας. Γι΄αυτό θα προσπαθήσω να κάνω κάποιες προτάσεις –επισημάνσεις , που ίσως να κριθούν ως μη υλοποιήσιμες, αλλά θα χαιρόμουν αν γίνουν αφορμή, για να εξευρεθούν λύσεις από αυτούς που έχουν γνώση επί του αντικειμένου.
Η σημαντικότερη πρόταση –παράκληση απευθύνεται σε όλους εμάς. Όχι απλά να μην πετάμε τα σκουπίδια μας ανεξέλεγκτα, αλλά και να μαζεύουμε ό,τι μπορούμε από αυτά που οι άλλοι έχουν αφήσει. Παραδείγματος χάριν, πηγαίνοντας στην παραλία θα ήταν ιδιαίτερα προνοητικό να έχουμε πάντα μια μικρή πλαστική σακούλα μαζί μας και μπροστά σε όλους να συγκεντρώσουμε όσα απορρίμματα βρούμε στο γύρω χώρο. Τέτοιες συμπεριφορές δεν μας υποβιβάζουν. Αντίθετα, προβάλλουν την αγάπη μας για την πατρίδα μας και το περιβάλλον και κυρίως μπορεί να γίνουν παράδειγμα έστω και σε ένα άτομο, που θα θελήσει στη συνέχεια να μας μιμηθεί. Με αποτέλεσμα τέτοιες απλές ενέργειες να λειτουργήσουν πολλαπλασιαστικά για τους υπόλοιπους.
Στη συνέχεια θα ήθελα να κάνω μερικές επισημάνσεις, με την ελπίδα να υπάρξει προσπάθεια για βελτίωση. Και ξεκινώ με την πρώτη εντύπωση που σχηματίζει ο επισκέπτης από το λιμάνι άφιξης των Bluestar. Δεδομένου ότι αυτός ο προβλήτας δεν αποτελούσε το κύριο λιμάνι και οι προδιαγραφές κατασκευής του δεν είναι οι προβλεπόμενες για τη σημερινή του χρήση, δεν επιδέχεται πολλές παρεμβάσεις. Όμως, μερικές γλάστρες γύρω από την καινούρια αίθουσα αφίξεων θα έκανε πιο ζεστό το καλωσόρισμα των τουριστών. Και βέβαια είναι απαράδεκτο να μην έχει βρεθεί λύση τόσα χρόνια, ώστε να μετακινηθούν τα μπλόκα από την παραλία των Κασονιών, να φύγει αυτή η ασχήμια από τη φάτσα του λιμανιού. Είναι η παραλία στην οποία, κυρίως, συχνάζουν οι παραθεριστές που μένουν στην πόλη και πολλοί ομογενείς που έρχονται για διακοπές στην πατρίδα τους.
Φεύγοντας από το λιμάνι περνάμε από τον παραλιακό δρόμο, την αγαπημένη μας πλατεία. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο Δήμος καταφέρνει να την κρατάει καθαρή , ακόμα και ύστερα από εορταστικές ημέρες που γεμίζει ασφυκτικά από τους κατοίκους του νησιού. Επίσης, επικροτούμε την απαγόρευση στάθμευσης κατά μήκος του παραλιακού δρόμου, πράγμα που δίνει ανάσα σε όσους ξεκουράζονται στις παρακείμενες καφετέριες.
Δυστυχώς, φθάνοντας στον κεντρικό εμπορικό δρόμο, από τον οποίο περνούν όλοι οι επισκέπτες που φτάνουν στο νησί (και καταφθάνουν συνήθως νυχτερινές ώρες ) το πρώτο που βλέπουν είναι κατά μήκος των πεζοδρομίων χαρτόκουτες με σκουπίδια από τα εμπορικά καταστήματα. Και το τραγικότερο είναι ότι συνήθως τα σκουπίδια είναι διάσπαρτα στο δρόμο, γιατί οι αέρηδες αναποδογυρίζουν τις κούτες και απλώνουν τα απορρίμματα παντού. Είναι αξιοπερίεργο που οι ίδιοι οι καταστηματάρχες από μόνοι τους δεν αντιλαμβάνονται ότι είναι προσωπικό τους συμφέρον να κρατούν αυτό το δρόμο όσο πιο καθαρό και καλαίσθητο γίνεται. Βέβαια, αναγνωρίζουμε τη συνεχή προσπάθεια της υπηρεσίας καθαριότητας να μαζεύει τα σκουπίδια ακόμα και το Σαββατόβραδο. Αλλά, όταν έρχεται η υπηρεσία καθαριότητας, είναι ήδη αργά, γιατί έχουν από πριν πολλές από αυτές τις κούτες και το περιεχόμενό τους σκορπιστεί κατά μήκος του δρόμου. Θα περίμενα, λοιπόν, οι υπεύθυνοι του δήμου μας να ευαισθητοποιήσουν και να υποχρεώσουν τους εμπόρους, αφού εκείνοι δεν το έχουν σκεφτεί και δεν έχουν οργανωθεί οι ίδιοι, να έχουν προσωπικούς κάδους μέσα στους οποίους θα τοποθετούν τα σκουπίδια τους. Αν αυτά είναι ογκώδη, να τα παίρνουν με ίδια μεταφορικά μέσα και να τα μεταφέρουν σε πράσινους κάδους, αφού βέβαια συμπιέσουν τα χαρτοκιβώτια και περιορίσουν το μέγεθός τους, ώστε να χωράνε σε άδειους κάδους που θα βρούνε. Παράλληλα, θα βελτίωνε κάπως την εικόνα της πλατείας των ταξί, αν ο Δήμος αντικαταστούσε το πολύ μικρό καλαθάκι απορριμμάτων έξω από την αίθουσα των ταξιτζήδων με ένα μεγαλύτερο, γιατί τις περισσότερες φορές είναι ξέχειλο, με τα σκουπίδια σκόρπια τριγύρω του.
Συνεχίζοντας προς την περιοχή με τα περισσότερα καταλύματα, τον Πάνορμο, ο δρόμος δεξιά και αριστερά παραμένει ακαθάριστος, ενώ είμαστε πλέον σε περίοδο με αρκετούς τουρίστες (από τον Απρίλιο). Εάν δεν έχει προβλεφθεί κονδύλιο γι΄αυτό το έργο και περιμένουν προσλήψεις μέσω προγραμμάτων του ΟΑΕΔ, είναι σοβαρή παράλειψη. Πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι η καθαριότητα δεν είναι πολυτέλεια αλλά βασική ανάγκη και θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται απαραίτητα στον προϋπολογισμό του έτους ως μία δαπάνη εντελώς απαραίτητη.
Επιπλέον, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στο γεγονός ότι οι άκρες των δρόμων είναι πολύ περισσότερο βρόμικες, ακόμα και σε ακτίνα ενός χιλιομέτρου, γύρω από κάδους που βρίσκονται κοντά σε σούπερ μάρκετ, οπωροπαντοπωλεία, διάφορα καταστήματα. Είναι γεμάτες με χαρτόκουτες, διαφανείς μεμβράνες που έχουν διασκορπισθεί από τον άνεμο. Είναι όλες αυτές οι κούτες που προεξέχουν ή τοποθετούνται γύρω από τους κάδους. Δεν θα έπρεπε, λοιπόν, να απαιτηθεί από όλους αυτούς τους ιδιοκτήτες των σούπερ μάρκετ και καταστημάτων αρχικά να συμπιέζουν τις κούτες και στη συνέχεια να προστατέψουν αυτούς τους κάδους τριγύρω με έναν απλό τρόπο ( ας πούμε συρματόπλεγμα ή οποιονδήποτε άλλο αποτελεσματικό τρόπο ), ώστε να μην γίνονται τόσο σοβαρές εστίες συνεχούς ρύπανσης των γύρω περιοχών;
Επίσης, σε όλα τα άλλα νησιά έχουν την ευθύνη και την ευαισθησία να διατηρούν καθαρές τις παραλίες αυτοί οι οποίοι και τις εκμεταλλεύονται. Είτε είναι οι ιδιοκτήτες των παραλιακών μπαρ είτε οι ιδιοκτήτες ομπρελών. Αντίθετα, εδώ στην Κάλυμνο αφήνουν τις καταστρεμμένες ξαπλώστρες , τις παλιές ομπρέλες και ό,τι δεν τους είναι χρήσιμο πλέον στις άκρες των παραλιών. Όπως και τα μπουκάλια από τα αναψυκτικά και τα νερά, τις γόπες από τα τσιγάρα, που άφησαν οι ασυνείδητοι λουόμενοι, στην άμμο. Δεν καταλαβαίνουν ότι δεν είναι δουλοπρέπεια να έχεις την παραλία να λάμπει, αλλά επαγγελματισμός που σίγουρα θα σου αποδώσει μακροπρόθεσμα; Μήπως, λοιπόν, οφείλει ο υπεύθυνος καθαριότητας του Δήμου μας όχι μόνον να το επισημάνει σε έναν- έναν ξεχωριστά αλλά και να το χαρακτηρίσει ως δική τους ευθύνη;
Τέλος, θα πρότεινα στους τουριστικούς πράκτορες του νησιού να προσπαθήσουν με κάθε τρόπο να συνεργαστούν με τους πλοιοκτήτες των ημερήσιων κρουαζιερόπλοιων (ζητώντας το εντελώς απαραίτητο αντίτιμο ) και να κάνουν τους επιβαίνοντες τουρίστες με πούλμαν περιήγηση μέχρι το Καστέλι και στη συνέχεια να τους επιστρέφουν στην πόλη για ψώνια και φαγητό. Γιατί πρέπει να καταλάβουμε ότι όλοι αυτοί οι επισκέπτες που μένουν μόνο στην πόλη της Καλύμνου μέσα στην ζέστη, τη φοβερή βαβούρα και κίνηση, αν δεν δουν ένα μέρος από τις ομορφιές του νησιού μας που βρίσκονται στις μπροστινές περιοχές, όχι μόνο δεν πρόκειται να έρθουν οι ίδιοι για πολυήμερες διακοπές μια άλλη χρονιά, αλλά θα γίνουν και πρεσβευτές αρνητικών εντυπώσεων στους φίλους και τους γνωστούς τους. Με απλά λόγια, μακροπρόθεσμα ο τουρισμός μας αντί να αυξάνεται θα βαίνει μειούμενος.
Ολοκληρώνοντας την έκφραση της αγωνίας και του πόνου μου για το νησί μας, ελπίζω να έχω καταφέρει να θυμίσω σε όλους εμάς τους απλούς δημότες, τους επαγγελματίες του τουρισμού και τον Δήμο ότι δεν είναι αρκετό να αγαπάμε την Κάλυμνο, αλλά κυρίως να το κάνουμε πράξη με τη συμπεριφορά μας.
